Definities van gebruikte termen

A-F

Code: hier: een combinatie van tonen/klanken die verwijst naar retorische relevantie in de verbale tekst.

Cantare bene: De plaatsing van musemen in de tekst was een individuele keuze van de (voor)zanger. Muzikale formules zijn uitzondering tot nu toe: zie pp 102ff. in mijn proefschrift op formules in Responsoria van de vijfde modus, zoals genoteerd in U406. Omdat die keuze individueel kon worden genomen, verschillen de plekken in de tekst waar musemen zijn toegepast. In de onderzochte bronnen was er altijd wel één, waar een museme ontbrak waar die in andere handschriften wél is toegepast. Daaruit kunnen we ook één van de muzikale regels voor het mogen plaatsen van musemen afleiden. Zie Cantere recte. Een vanuit retorisch oogpunt goed geplaatste museme draagt bij tot een beter begrip van de tekst zoals geïnterpreteerd door de voorzanger. Een van de retorische regels was dat overdaad van dit soort effecten nadelig werkt: de aandacht verslapt.

Cantare recte: In mijn proefschrift (Vol. I, pp. 161ff.) laat ik zien dat er in de tractus van de tweede modus in de onderzochte bronnen regels van toepassing waren waar de zanger musemen mocht toevoegen:
1. alleen onder onmiddellijk voorafgaande supersemitonale tonen, met andere woorden alleen direct na c, f of b-mol.
2. alleen als er in de diatonale basismelodie op die plek al een supersemitonale toon staat.
Het deelonderzoek was om praktische redenen beperkt tot de tractus van de tweede modus. Vervolgonderzoek moet uitwijzen of dat ook voor andere genres in de mis en het officie van toepassing was in deze tradities en of het ook in andere tradities van toepassing was. Zie in dit verband ook de uitleg bij cantare bene

G-L

Intertekstualiteit : hier: relaties tussen melodie enerzijds en daaraan gekoppelde betekenissen in de verbale tekst anderzijds

M-R

Museme: een muzikale frase van één of meer tonen die via het woord of de woorden verbonden met die frase verwijst naar retorische relevantie in de tekst. Omdat die frasen altijd die functie hebben, worden ze in de semiotiek als indexaal bestempeld, een verwijzing die altijd van toepassing is. Oftewel een code.

Retorische eigenschappen:

S-Z