Home » Posts tagged 'Festival Oude Muziek Utrecht 2021'
Tagarchief: Festival Oude Muziek Utrecht 2021
De tractus Qui habitat met signaaltonen: “Beter dan de Matthäus Passion”
Op 2 september gaf countertenor Oscar Verhaar en Gregoriaans Koor Utrecht onder leiding van Anthony Zielhorst een concert. Leo Lousberg gaf een toelichting.
Het concert werd gegeven in de Janskerk in het kader van het Festival Oude Muziek Utrecht 2021.
Het was een initiatief van de Gregorius Fundatie, dat financieel tevens werd gesteund door:
• Fentener van Vlissingen Fonds
• Carel Nengerman Fonds
• K.F. Hein Fonds
• Elize Mathilde Fonds
• De Van Baaren Stichting en
• Stichting Organisatie Oude Muziek
Er waren rond 90 bezoekers, en daarmee was de kerk volgens de geldende COVID-regels vol. Via eMTV is het concert met de lezing voor het luttele bedrag van € 2,50 nog te zien tot 17 oktober 2021: hier de link.
Het koor voerde een aantal gezangen uit van bisschop Radboud van Utrecht, door hem gecomponeerd rond 910 ter ere van de stadspatroon Sint-Maarten. Oscar Verhaar zong acht verzen van de tractus Qui habitat, waarvan het laatste begeleid door isontonen, gezongen door het koor. Het klankbeeld verplaatste de aanwezigen in een sfeer die de middeleeuwse beleving van de passieweek wellicht benaderde.
Hoewel signaaltonen in principe geen woordschilderingen zijn en een breder retorisch bereik hebben dan alleen emotie, werd dat laatste aspect door de context van de uitvoering wel benadrukt.
“Dit is beter dan de Mattäus Passion” zei me een enthousiaste toehoorder.
Inderdaad: koude rillingen, zo mooi.
Goede Vrijdag, A.D. 1051
In de Janskerk werden dezelfde verzen van de tractus Qui habitat gezongen als overmorgen, 970 jaar later.
We zingen die verzen uit een Utrechts missaal, geschreven rond 1200. Daarin staan de codes van de literati nog steeds tussen de symbolen van de gregoriaanse muzieknotatie. Symbolen voor klanken waarmee zangers tijdens liturgische vieringen de gezongen teksten annoteerden. Oscar Verhaar en Gregoriaans Koor Utrecht olv Anthony Zielhorst.
Donderdag 2 september, 09:30 Janskerk Utrecht #Festival Oude Muziek
Een gregoriaans achtergrondkoortje
Festival Oude Muziek Utrecht, Janskerk, 2 september om 09:30 uur
In 2014 won ik de Geschiedenisprijs Utrecht met een essay over microtonen in Middeleeuwse Utrechtse handschriften. In mijn dankwoord kondigde ik een presentatie over nieuwe onderzoeksresultaten aan ‘wellicht met een gregoriaans achtergrondkoortje’.
Samen met countertenor Oscar Verhaar en Gregoriaans Koor Utrecht onder leiding van Anthony Zielhorst geef ik op donderdag 2 september a.s. om 09:30 uur in de Janskerk in Utrecht een presentatie over signaaltonen in het gregoriaans. Een retorisch schema ligt ten grondslag aan hoe zij tekst en muziek verbinden; en het thema van dit festival is retoriek……..
Microtonen, kruizen en mollen, glissandi en voorslagen, gezongen medeklinkers: allemaal Middeleeuwse interrupties van ons serene klankbeeld van het gregoriaans die via een retorisch schema verwijzen naar de inhoud en de strekking van de gezongen tekst..
Het is een concert in de serie Zomerschool van het Festival Oude Muziek Utrecht 2021 met een inleiding door Prof. dr. Frits van Oostrom. De hele presentatie zal ongeveer een uur duren.
Hier een link naar de vooraankondiging. Je kunt vooraf kaarten bestellen (https://oudemuziek.nl/festival/kaartverkoop-fom21/) maar je kunt ze ook vanaf 09:00 uur ter plekke kopen; er zullen voldoende zitplaatsen zijn. De Janskerk ligt aan het Janskerkhof (met gelijknamige bushaltes) in het stadscentrum.
Als je het wilt combineren met andere festivalconcerten die dag, hier een link naar het festivalprogramma van 2 september.
Na de verdediging van mijn proefschrift op 26 september 2018 heb ik met andere onderzoekers en met zangers gewerkt aan het herformuleren en verder uitwerken van de theorie en de verklanking van de signaaltonen als muzikale codes die ten grondslag liggen aan dit communicatiesysteem van de Middeleeuwse liturgische elite.
Mocht je nog vragen hebben, bel (06-15 85 91 09) of mail me dan even.
Delen mag.
De Codes van het Gregoriaans 